Corporate Sustainability Reporting Directive
Bent u klaar voor de opkomende rapportageverplichtingen op het gebied van duurzaamheid?
De voorbereidingen voor een duurzame toekomst beginnen nu. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is op 29 november 2022 van kracht geworden. Deze richtlijnen vragen van organisaties inzicht en verplichte verantwoording, inclusief controleplicht, op het gebied van Environmental, Social & Governance (ESG). Daarmee wordt de rapportage van duurzaamheidsinformatie net zo belangrijk als financiële informatie. Beursgenoteerde bedrijven moeten zich vanaf 2024 verantwoorden over duurzaamheid. Voor grote ondernemers geldt deze verplichting vanaf het boekjaar 2025. Met een volledige set aan nieuwe verslagleggingsregels, de zogenaamde European Sustainability Reporting Standards (ESRS) komt er veel op uw organisatie af. Wat gaat er voor u veranderen? Welke uitdagingen en welke kansen zijn er? En welke stappen moet u zetten om te kunnen gaan sturen op ESG en daarmee voorbereid te zijn op de CSRD?
Wat vraagt de CSRD van uw organisatie?
De CSRD is een belangrijk instrument in de Europese duurzaamheidstransitie en is afkomstig uit de EU Green Deal. Zij brengt een groot aantal veranderingen met zich mee. De CSRD vereist het volgende:
- Het verplicht organisaties een openbare en gecontroleerde rapportage uitbrengen over hun materiële duurzaamheidsonderwerpen.
- Materiele duurzaamheidsonderwerpen zijn onderwerpen gerelateerd aan Environment, Social en Governance, met thema’s als miileu, maatschappelijke verantwoordelijkheid, mensenrechten en diversiteit;
- De rapportageverplichting raakt vanaf 2024 beurgenoteerde ondernemingen, en vanaf 2025 organisaties die voldoen aan twee van de drie criteria > 250 medewerkers, > €40m omzet of, >€20m balans totaal.
- Het is verplicht te rapporteren op basis van de net verschenen verslagleggingsregels ESRS.
Wat is de impact van de CSRD regelgeving?
Het gaan voldoen aan deze regelgeving is voor de meeste bedrijven een behoorlijke opgave. Niet alleen moet van organisaties op basis van stakeholderanalyse bepalen welke duurzaamheidsthema’s voor hun het meest materieel zijn. Ook moeten organisaties op deze thema’s korte, midden en lange termijn doelstellingen zetten, risico’s onderkennen, acties definiëren en uiteindelijk prestaties meten, rapporteren en laten controleren. Dit alles moet vervolgens worden vormgegeven op basis van de net verschenen verslagleggingsregels ESRS.
Introductie dubbele materialiteit
De nieuwe regelgeving introduceert het zogenaamde dubbele materialiteitsprincipe, namelijk impact en financiële materialiteit. Dit betekent dat organisaties moeten bepalen op welke duurzaamheidsthema’s zij zowel een positieve als negatieve impact hebben op de korte, midden en lange termijn, zowel voor haar eigen activiteiten als in haar waardeketen (dus zowel richting leveranciers als afnemers). Financiële materialiteit betekent dat organisaties moeten rapporteren welke duurzaamheidsthema’s op de korte, midden of lange termijn een financiële invloed hebben op bijvoorbeeld cashflow, financiële positie of prestaties.
In beide gevallen moeten organisaties zich daarbij zowel naar binnen als naar buiten te richten, het ‘inside-out/outside-in perspectief’. Dit betekent dat organisaties op het gebied van milieu impact moeten kijken naar de uitstoot van broeikasgassen (inside-out), maar ook moeten kijken welke risico’s global warming op de organisatie heeft. Heeft dit bijvoorbeeld impact op de beschikbaarheid van grondstoffen?
Nieuwe verslagleggingsregels - ESRS
Om eenduidige en vergelijkbare rapportage mogelijk te maken, zijn er nieuwe verslagleggingsregels gepubliceerd, de zogenaamde European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Deze European Sustainability Reporting Standards (figuur 3) vormen de basis voor de rapportagevereisten. De eerste 12 standaarden bevatten:
- Twee algemene standaarden voor (basis)rapportageprincipes en vereisten die op iedere onderneming van toepassing zijn
- 10 specifieke standaarden die rapportagevereisten beschrijven op de domeinen Environment, Social en Governance
Later worden deze standaarden nog aangevuld door sectorspecifieke standaarden en ‘proportionele’ standaarden voor het MKB.
Met enkele honderden pagina’s aan standaarden en 143 rapportageonderwerpen, zullen ondernemingen tijdig moeten gaan begrijpen wat deze regelgeving betekent en in het bijzonder wat de verslagleggingsregels van hen vragen. De verslaglegginsregels stellen specifieke eisen aan het rapporteren van de impact van een organisatie, bijvoorbeeld op klimaatverandering. Denk daarbij aan de wijze waarop de CO2 uitstoot wordt berekend en gerapporteerd. In het voorjaar van 2023 worden deze standaarden, waarschijnlijk ongewijzigd, door de Europese Commissie gevalideerd en daarmee formeel onderdeel van de CSRD-wetgeving
Wat te rapporteren?
De verplichting om de materiële duurzaamheidsthema’s te bepalen heeft grote invloed op wat organisaties moeten rapporteren. Echter is de tijd van vrijblijvendheid voorbij. Voor elk duurzaamheidsonderwerp dat materieel is en voor alle onderwerpen die voor iedere organisatie verplicht zijn gesteld moeten de volgende punten worden gerapporteerd:
- Hoe het duurzaamheidsonderwerp in de organisatie is belegd (governance) en hoe bijvoorbeeld wordt omgegaan met het beprijzen van alles dat gerelateerd is aan bijv. biodiversiteit of CO2 uitstoot.
- Welke strategie zij op dit onderwerp voert op de korte, midden en lange termijn.
- Welke impact zij op dit onderwerp maakt en welke risico’s en kansen daaraan zijn gekoppeld.
- Welke doelen en KPI’s zij op dit onderwerp nastreeft en welke resultaten dat tot gevolg heeft.
Controleplicht
Organisaties moeten niet alleen zorgen dat de rapportage voldoet aan de verslagleggingsregels. De rapportage wordt ook controleplichtig. Omdat de CSRD ook vraagt om aan te geven wat de relatie is tussen financiële en duurzaamheidsinformatie, is het zeer waarschijnlijk dat de accountant deze controle zal uitvoeren.
Om een goede controle uit te voeren op de vereisten vanuit de CSRD-wetgeving zal de accountant tijdig willen starten met de beoordelingswerkzaamheden. Dit zal mogelijk op een soortgelijke wijze plaatsvinden als de huidige beoordeling van de financiële verantwoording en is mede afhankelijk van de volwassenheid van de financiële organisatie en controle-aanpak van de accountant. Organisaties moeten, los van de ambitie en gestelde doelen ten aanzien van ESG, de kwaliteit van onderliggende data in de verantwoording waarborgen op juistheid en volledigheid. Ongeacht of duurzaamheid integraal onderdeel uitmaakt van de visie en strategie, zal een vorm van interne beheersing helpen bij de besluitvorming, planning en verantwoording. Uit efficiency oogpunt is aansluiting en integratie met bestaande rapportage processen voor de financiële verantwoording logisch, zoveel mogelijk gebruikmakend van technologie (applicaties).
Hoe wij helpen
De unieke samenwerking met onze platformleden zorgt ervoor dat we deskundigheid op het gebied van strategie, duurzaamheid, interne beheersing, verslaglegging, dashboarding en projectmanagement bijeenbrengen. Hierdoor kunnen wij organisaties helpen met alle uitdagingen die de CSRD-wetgeving introduceert. Dit doen wij in 3 fases, namelijk: de ontwerpfase, de implementatiefase en de verslagleggingsfase.
- De ontwerpfase is erop gericht u te helpen op de juiste wijze de materiële thema’s te bepalen. Er wordt in deze fase rekening gehouden met de vereisten van de ESRS-en; de verplichte stakeholderanalyse en dubbele materialiteit. Hierdoor weet u niet alleen over welke materiële thema’s u gaat rapporteren, maar heeft u ook een samenhangende duurzaamheidsstrategie die op concrete kansen en bedreigingen stuurt en klaar is om in uw organisatie te worden geïmplementeerd.
- De implementatiefase helpt uw organisatie om te gaan sturen op de materiële thema’s. We helpen u om uw organisatie in te richten middels het beschrijven en implementeren van processen. Daarbij zorgen we ervoor dat alles rapporteerbaar is conform de verslagleggingsregels.
- De rapportagefase zorgt ervoor dat u ook daadwerkelijk en tijdig tot een verslag komt in lijn met de CSRD-wetgeving, al dan niet geïntegreerd met u financiële verslaglegging. We ondersteunen bij het bijeenbrengen van de benodigde data, beschrijven conform de rapportagerichtlijnen en helpen, indien gewenst, bij de totstandkoming van de rapportage zelf.